maandag 7 mei 2018

The Death of Stalin, Armando Iannuci, 2017.

Poster 
Dit is de regisseur van de film, de Schot Armando Iiannuci (geboren 1963).
Het is altijd leuk om naar een recente film te gaan; dit keer dus The death of Stalin, in The Movies, Amsterdam. Er stond een goede recensie in de Trouw, een die me aanlokte. 
We wandelden gisteren naar Amsterdam, wat het feit dat we met prachtig weer in de bioscoop zaten weer goed maakte. Wel werd de film voor ons en nog twee andere mensen gedraaid - maar dat soort gekke dingen hebben we wel eerder meegemaakt. 
Ik vond het een erg goede film, en ik was natuurlijk wel voorbereid op heel rare zaken. Bijvoorbeeld werd in de krant al helemaal het begin uit de doeken gedaan: er wordt een concert op de radio uitgezonden, en Stalin vindt het zo mooi, dat hij meteen een opname ervan wil hebben.
Het Mozart-concert.
 De directeur van de radio is in alle staten, want er is geen opname! Dus sluit hij de deuren van de concertzaal, houd dirigent en pianiste en het voltallige orkest tegen, en ook het publiek moet blijven. Er zal onmiddellijk een nieuwe uitvoering worden gegeven die wél wordt opgenomen. Omdat er al een flink aantal mensen uit de zaal weg is, worden er mensen van de straat opgepikt, die de zaal moeten vullen. Zó bang is men voor Stalin. 
Dit is de vertaling van de 'graphic novel', het stripboek waarnaar de film is gemaakt. De oorspronkelijke titel van het boek is La mort de Staline; schrijver is Fabien Nury, tekenaar Thierry Robin. Het boek is van 2010, het verscheen in het Frans aanvankelijk in twee delen. 
Het is natuurlijk heel gek, dat je zit te kijken naar een lachfilm die gemaakt is over de meest gruwelijke periode uit de geschiedenis. Stalin, Beria.... ze zijn verantwoordelijk voor de dood en het ongeluk van tal van mensen.  
Maar het ironische van het verhaal is, dat de film, die de leiders van toen belachelijk maakt, eigenlijk beter dan een natuurgetrouwe weergave van de feiten, goed laat zien en voelen wat er toen allemaal aan de hand was. Bijvoorbeeld is de onderlinge strijd tussen de leiders na Stalins dood heel goed na te voelen. Beria lijkt natuurlijk de gedoodverfde opvolger van Stalin, hij is immers de meest gevreesde man, en hij stond het dichtst bij Stalin. De anderen zijn akelige ja-knikkers en slijmerds, ze veinzen verdriet bij Stalins dood, ze durven niet voor hun mening uit te komen, ze azen op het beste deel na Stalins dood. 
Hier ligt Stalin. Hij is getroffen door een beroerte. Pas na twee dagen werd hij officieel doodverklaard. 
Dit is ook zo'n mooi stukje toneel: Stalin heeft in zijn broek geplast, de leiders maken zichzelf vuil als ze bij zijn lichaam neerknielen. Beria veroorlooft zich wat nare grappen. Maar pas op, elke grap kan tegen je gebruikt worden. 

Er moet nu een arts bij worden gehaald... Maar alle artsen zitten in concentratiekampen. Er kunnen alleen nog wat 'kneuzen', of veel te jonge artsen worden gehaald. 
Dit wordt de officiële opvolger van Stalin, Malenkov. 
En net als Stalin, zal er een meisje bij zijn inauguratie aanwezig moeten zijn. Ook dit is een hilarisch stukje in de film. Want het meisje van toen is nu te groot en te oud. Een nieuw kind van dezelfde grootte.... komt op de balkon-scene niet boven de balustrade uit, je ziet net een stukje hoofd, en alleen een kinderhandje dat zwaait....
Het Russische volk mag langs de baar defileren. Waar komt hun verdriet toch vandaan?
Chroestjov wordt opgezadeld met het regelen van de begrafenis van Stalin. Zijn rol wordt gespeeld door Steve Buscemi. Achter hem zien we Michael Palin, als Molotov. 
Generaal Kushov, gespeeld door Jason Isaacs.
Terwijl het verhaal zich ontwikkelt, verwacht je niet dat Chroestjov uiteindelijk de macht zal grijpen. Toch gebeurt dat. Chroestjov neemt zich onmiddellijk voor, te stoppen met de terreur. Maar Beria ondermijnt zijn werk. Chroestjov schakelt dan het leger in, met generaal Kushov.  
Even tussendoor: de spelers als zichzelf; dus respectievelijk de rol van Malenkov en Chroestjov. Malenkov is een heel goed gespeelde slappeling. 
Zoals de generaal een overtuigende rauwdouwer is.  
Deze foto doet mij denken aan Ceaucescu. Die gedachte kwam ook bij me op, toen in de film Beria geëxecuteerd werd. 
In het midden en rechts zien we hier de twee kinderen van Stalin in de film.
Poster met Beria. 
Zonder aarzelingen. 
De film werd verboden in Rusland, Belarus, Kazachstan en Kyrgizië. Alleen in Armenië (ook lid van de Euraziatische Unie) werd de film toegestaan. 
Het was leuk om na te kijken wat er precies wel en niet klopte met de feiten in de film Zie daarvoor de site  Wat is feit, wat is fictie. Van die site heb ik ook de volgende foto's gehaald:
Adrian McLoughlin as Josef Stalin and the real Josef Stalin.
Photo illustration by Slate. Photos by IFC Films and Helsingin Sanomat/Wikipedia.
Olga Kurylenko as pianist Maria Yudina and the real Maria Yudina.
Photo illustration by Slate. Photos by IFC Films and Victor Nappelbaum/Wikipedia.
Jeffrey Tambor as Georgy Malenkov and the real Georgy Malenkov.
Photo illustration by Slate. Photos by IFC Films and Dutch National Archives.
Andrea Riseborough as Svetlana Stalina and the real Svetlana Stalina.
Photo illustration by Slate. Photos by IFC Films and UPI
Jason Isaacs as Georgy Zhukov and the real Georgy Zhukov.
Photo illustration by Slate. Photos by IFC Films and Gregory Weil/Life.
Simon Russell Beale as Lavrentiy Beria and the real Lavrentiy Beria.
Photo illustration by Slate. Photos by IFC Films and AFP/AFP/Getty Images.
Michael Palin as Vyacheslav Molotov and the real Vyacheslav Molotov.
Photo illustration by Slate. Photos by IFC Films and Dutch National Archives
Steve Buscemi as Nikita Khrushchev and the real Nikita Khrushchev.
Photo illustration by Slate. Photos by IFC Films and Heinz Junge/German Federal Archives/Wikipedia.
Ook nog wel even interessant: de werkelijkheid van 1953. Naast de baar met Stalin staan v.l.n.r.: V.W. Molotov; K.E. Voroshilov; P. Beria; and C.M. Malenkov.
Trailer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten