dinsdag 19 september 2017

Lettres choisies, Madame de Sévigné, 1923 (2017)

Boekomslag, uitgave 2017
Dit is een uitgave onder redactie van Roger Duchene en G-PH Ballin. Beiden hebben meer boeken uitgegeven. Dit is een uitgave verzorgd door een Amerikaanse uitgeverij en is gebaseerd op een uitgave van 1923, een editie van Sainte-Beuve, uitgegeven door Garnier-Frères in 1923.
Tekst die aan de wieg stond van deze uitgave. 
Sainte Beuve, zeer beroemd Frans literatuurcriticus, 1804-1869.

De Amerikaanse uitgeverij is Createspace Independent Publishing Platform, waar eenieder zelf boeken mag publiceren die vrij van rechten zijn.
Nu is de mop, dat het boek waarnaar deze uitgave is uitgegeven, voorzien is van notes explicatives van de hand van Sainte Beuve. Van deze aantekeningen ontbreekt elk spoor in de uitgave die in Amerika in eigen beheer (zeg ik even maar voor het gemak) is uitgegeven, Maar dat maakt het boek ook totaal onleesbaar! Door het Frans ben ik nog wel bereid me heen te worstelen, maar het is geen doen om elk historisch figuur na te gaan pluizen. 
Helaas, na twee brieven heb ik het opgegeven. 
Dochter Francoise Marguerite, 1646-1705
Charles de Sévigné, 1648-1713
Hier nogmaals, wat ouder.

Madame de Sévigné leefde van 1626 tot 1696. Ze stamde uit een Bourgondische familie. Haar echtgenoot werd gedood in een duel om een minnares in 1651. Mme de Sévigné had twee kinderen, een dochter, die gehuwd was met de graaf van Grignon; zij heette Francoise Marguerite en werd geboren in 1646. Haar broer Charles werd geboren in 1648.  
Foto van een brief van Mme de Sévigné. 
Madame de Sévigné
Mme had een levendige schrijftrant en beheerste de kunst van het vertellen. Zij schreef brieven aan haar dochter en vice versa, waarin er sprake was van 'intermittances de coeur' . Dit is een term van Proust, en betekent 'het beurtelings wegblijven en weer terugkeren van de hartstocht op het ritme van afscheid en weerzien.' Het ging er ook om, om de dochter op de hoogte te houden van alle voorvallen in Parijs. Maar ze miste haar ook zeer, toen ze na haar huwelijk ver weg ging wonen.
De brieven horen thuis in de stroming van het classisisme. De eigenlijke naam van Mme de Sévigné was Marie de Rabutin-Chantal, Marquise de Sévigné. 
In A la recherche du temps perdu vormen de brieven de favoriete lectuur van Prousts moeder en grootmoeder. 
Sévigné speelde een rol aan het hof van Lodewijk XIV. Ze kon leuk en scherp anekdotes vertellen. Haar brieven horen bij de canon van de Franse literatuur. 
Roger Bussy-Rabutin, neef van Mme de Sévigné
Zijn kasteel bestaat nog en ligt in de Bourgogne.

Ik heb niet meteen de hoop opgegeven dit boekje te kunnen lezen zonder de hulp van annotaties. Zo is brief 1 gericht aan Bussy-Rabutin.Nazoeken leverde op dat dit een neef was van Mme de Sevigne. Hij bezocht met haar salons, om zich te 'polijsten',  dat wil zeggen de geest te scherpen. 
Brief 2 is gericht aan Ménage, (Gilles), in 1652. 
Gilles Ménage, 1613-1692. Grammaticus.
Gilles Menage was een onaangename man, die met iedereen ruziek maakte. Sévigné schrijft in haar brief onder andere:  « Si cela était ainsi, je mériterais les Petites-Maisons et non pas votre haine. In de ontbrekende annotatie had ik kunnen lezen dat de Petites Maisons een instelling was, die begon als ziekenhuis, en later een gekkenhuis werd.
Dat bedoel ik dus: alles ontgaat je zonder de juiste historische toelichting!
Pays de Grignan, waar de dochter woonde; wordt vaak genoemd in de brieven.
Beeld van Mme de Sévigné.
Dit is een leuk filmpje, helaas alleen in het Frans. Het is een documentaire over Mme de Sévigné als chroniqueuse van haar tijd. Zo geeft zij bijvoorbeeld precies weer hoe de val van Fouquet verliep. En de rechtszaak en de executie van een adellijke dame. Met treffende beelden uit de zeventiende eeuw.  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten