dinsdag 10 januari 2017

Leviathan, Andrej Zvjagintsev, 2014.

Poster
Ik vond dit een bijzonder mooie, maar trieste film, van de Rus Andrej Zvjagintsjev.
Andrej Zvjagintsjev.
Ik kende hem nog niet, maar dat tekort zal ik snel inhalen. Hij was namelijk al bekend van de films The Return, en Elena. Ik kom op deze oudere films binnenkort terug.
Leviathan gaat over Kolja, een bijna altijd dronken bewoner van het huis van zijn ouders, en automonteur. Zijn eerste vrouw is gestorven, hij is nu getrouwd met Lilja, een knappe jonge vrouw. Uit zijn eerste huwelijk heeft hij een puberzoon, Roma.
Kolja  staat op het punt zijn huis te verliezen, dat dankt hij aan de corrupte burgemeester Vadim. Kolja heeft de hulp ingeroepen van een Moskouse advocaat, Dmitri. Die helpt hem goed, maar met zijn beiden zijn zij nog niet opgewassen tegen de burgemeester. Die heeft het gezag van de staat plus dat van de kerk achter zich. Hij is meedogenloos en zo corrupt als wat.
Om het voor Kolja nog wat erger te makne, blijken Dmitri en Lilja bovendien een verhouding te hebben. Op een typisch Russisch verjaardagsfeestje worden de geliefden op heterdaad betrapt. Ze worden allebei in elkaar geslagen door Kolja. 
Dmitri wordt ontvoerd door de burgemeester en zijn trawanten, de politie. Hij kan niets meer uitrichten voor zijn cliënt en gaat terug naar Moskou. Vadim, de burgemeester, heeft van de pope met zoveel woorden te horen gekregen dat hij zichzelf moet redden. 
Kolja verkracht zijn vrouw, waarna zij in de nacht het huis uit sluipt. 
De volgende ochtend wordt ze dood aangetroffen: zelfmoord. 
Maar vrienden van hen (van het verjaardagsfeestje) gaan Kolja aangeven, omdat hij in zijn woede heeft gezegd dat hij zijn vrouw zou vermoorden. 
Het huis wordt neergehaald, een gruwelijke scene: een lange arm van een sloopmachine haalt alles met inboedel en al met een paar halen neer. Kolja wordt gevangen genomen en berecht, hij gaat voor 15 jaar de gevangenis in. Zijn zoon zal worden opgevangen door de vrienden. 
Vadim Sergevitsj, gespeeld door Roman Madjanov
De film wordt wel een moderne bewerking van het boek Job genoemd. Inderdaad komt er een citaat uit het boek Job in voor:
'Zijn kern is zo hard als een stuk van de onderste molensteen... Het zwiepen van zijn staart doet de diepte kolken als een ketel... Op arde is geen een zijns gelijke, die zonder angst is gemaakt. Hij aanschouwt alle dingen: hij is koning over alle kinderen van trots.' 
Mij voldoet meer de uitspraak, dat in de titel gerefereerd wordt aan Thomas Hobbes Leviathan, een boek van 1651.
Cover van het boek van Thomas Hobbes, tekening van Abraham Bosse. 
Thomas Hobbes, filosoof, schreef het boek The Leviathan, in 1651. Volgens deze filosoof is de leviathan een wezen dat een enorme macht voorstelt: a king is his people and the people are the king together they are something greater than themselves together they are a leviathan.
Precies zoals Hobbes het hier stelt, is het voor Kolja. Hij kan helemaal niets uitrichten, want alles en iedereen richt zich tegen hem. 
Dit is de idyllische woning van Kolja, met de garage ernaast.
Zoon Roma
Advocaat Dmitri, gespeeld door Vladimir Vdovitsjenkov.
Kolja, gespeeld door Aleksej Serebrjakov
Russsisch verjaardagsfeestje. Veel drinken, barbecue, schieten op flessen (zelfs met kalasjnikov!), en daarna op portretten van politici. In een overweldigende lege natuur.
Het echtpaar.
Lilja, vlak voor haar zelfmoord. Gespeeld door Jelena Ljadova.
Kolja gearresteerd, en onschuldig veroordeeld tot 15 jaar voor moord op zijn vrouw. 
Een aantal malen wordt in de film gevraagd: 'Geloof je in God?' De advocaat gelooft alleen in feiten. 
Volgens de regisseur verwijst de film niet speciaal naar Russische toestanden - (maar: de schilderijen bij de schietpartij geven allemaal Russische machthebbers te zien, met uitzondering van Poetin. De huidige tijd 'moet eerst nog rijpen aan de muur'.)  - maar naar álle regeringen. De film mocht in Rusland ook gewoon vertoond worden, en werd zelfs dacht ik voor 30% gesubsidieerd. Desondanks wordt het óók een 'Russische satire'  genoemd. (Satire vind ik hier een raar woord.)


Hierboven drie foto's van het Filmfestival te Cannes. Ze wonnen hier de prijs voor het beste script.

Lokatie: aan de Barentszzee. De opnamen werden gemaakt bij het plaatsje Kirovsk, nabij Moermansk op schiereiland Kola. Er is daar veel visserij. Lilja werkt op een visverwerkingsbedrijf. 
Adembenemend mooi daar.




Prachtig, dat skelet, dat het monster Leviathan suggereert. 
Dit komt in de film niet voor, maar in de werkelijkheid wel.


Trailer; de filmmuziek is van Philipp Glass.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten