woensdag 10 augustus 2016

Armoede is zwart langs de Mississippi - Erik van Zwam. Deel 1 - Trouw, 6 augustus 2016

Bron van de Mississippi, Lake Itasca; bij Bemidji
Het begin van een serie artikelen over de Mississippi, en de steden erlangs, door Erik van Zwam, chef redactie economie van Trouw.
De eerste twee artikelen troffen mij door de mooie foto's in de krant. 
Maar eerst maar even de kaart erbij:
 
Dit is de Mississippi; de staten van boven naar beneden zijn Minnesota, Wisconsin, Iowa, Illinois, Missouri, Kentucky, Arkansas, Tennessee, Mississippi, Louisiana.
Zoals hier duidelijk te zien is, hoort het stroomgebied bij het middenwesten en het zuiden van de USA

In het tweede artikel van deze dag behandelt Van Zwam Bemidji (Noorden); in de volgende artikelen komen Minneapolis, Memphis, Greenville, Modeste New Orleans en Buras aan de orde.    
Nog een laatste kaartje om de plaats van de andere rivieren goed te laten zien.
De rivier de Mississipi is zo'n 4000 kilometer lang, met allerlei stromen en stroompjes die erop uitkomen. Daaronder de machtige rivieren de Missouri, de Illinois en de Ohio. 
 
Hier de Illinois
Decennialang was de rivier motor van de Amerikaanse economie. Hij vervoerde de boomstammen van de houtkap naar de zagerijen aan zijn oevers.
Die tijd is voorbij, de gigantische naaldbomen hadden tot na de Tweede Wereldoorlog nodig om weer tot wasdom te komen. Ook de suikerriet- en de katoenplantages waren van groot belang tot de jaren tachtig van de twintigste eeuw. Maar ook dat is verleden tijd.
Boven en onder: oude plantages, suiker- of katoen.
Nu floreren de maïsboeren, de ethanolfabrieken volgen. 
Maïsaanplant voor biobrandstof, ethanol.
Olie uit schalie is booming business. 
Brandende schalie-olie
Het grootste petrochemische complex van de wereld staat tussen Baton Rouge en New Orleans. De Mississippi zorgt voor koelwater.
Boven en onder: ExxonMobil, grootste petrochemische industrie ter wereld, bij Baton Rouge
De visserij gaat juist achteruit, als gevolg van een aantal ecologische rampen. 
Visser, Mississippi
Hoe hoger aan de rivier, hoe lager de werkeloosheid: daar slechts onder de 3,5 procent, stroomafwaarts groeien armoede en werkloosheid juist. De binnensteden langs de Mississippi worden leger en leger. De industrie trok weg naar lagelonenlanden, grote winkelketens sloopten de papa- en mamawinkels en - restaurantjes in de winkelstraten langs de rivier. 
Boven en onder: verlaten woninkjes

Carson Trading Post, 1849, Minnesota
De armoede heeft hier een kleur: hij is zwart. De economie vaart wel in het westen, met bedrijven als Google, Facebook en Microsoft; ook in het oosten gaat het goed, met banken, financiële instellingen en beurzen. Maar dat betreft allemaal werk voor hoogopgeleiden, niet voor mensen met weinig of slecht onderwijs. 
Apple-concern, Silicon Valley
Langs de oevers van de Mississippi is de economie slecht, veel werk is weg, en de lonen zijn extreem laag. 
Chief Bemidji; in het gebied daar ligt ook het Indianenreservaat White Earth. 
Vervolgens behandelt Van Zwam de houtkap; die is vooral in het noorden, in Bemidji. Midden in het dorp van 14.000 inwoners staat een 6 meter hoog standbeeld van Paul Bunyan, met de blauwe os Babe. Hij is een toeristische attractie, de mythische houthakker. 
Paul Bunyan en de os Babe, Bemidji
Houthakkerskamp begin 20e eeuw; man luidt etensbel, Michigan.
In het verleden werden in Lake Bemidji de boomstammen verzameld en daarna met grote hoeveelheden tegelijk stroomafwaarts gedreven naar de houtzagerijen.  
Mooi!
Ithaca-meer
Riviertransport boomstammen.
Met de komst van de spoorlijn in 1893 was het gedaan met het riviertransport. 
Vroeger gebeurde alles met de hand + eenvoudig gereedschap..... 
Tegenwoordig zijn er de grootste en meest geavanceerde machines voor de bosbouw. Er zijn machines die een aantal stammen tegelijk pakken, en meteen bij de grond afzagen. 

Ze worden meteen ontdaan van bast en zijtakken en vervolgens in stukken van twee meter gezaagd voor de Potlach-houtzagerij even buiten Bemidji. 
De dennen worden niet allemaal tegelijk gerooid, om de tien meter blijven er bomen staan; het komt het bos ten goede, er leven nu zelfs herten, en vroeger niet.
Apparatuur heeft het werk van de houthakkers overgenomen. 
Hier wordt de hoogte van een boom gemeten.
Ook de smartphone speelt een rol, de houthakkers moeten steeds uitvinden kijken waar ze bomen mogen rooien. Computers berekenen precies hoeveel planken en balken er maximaal uit een stam kunnen worden gehaald.
 
Door de computer berekende efficiency.
Alles van de boom wordt gebruikt. ook de laatste restjes; power from pellets.
De houtproductie in Bemidji domineert niet meer zoals vroeger; er is te veel concurrentie uit Canada, en de houthakkers (loggers) hebben last van de regelgeving. Daarom stemmen ze Republikeins, de Democraten vinden het milieu te belangrijk. 
Het imago van houthakkerstad behoudt Bemidji, en dat trekt ook toeristen aan. Dat doen ook het 'Duizend-meren-gebied' en de rivier de Mississippi. Toerisme is de nieuwe economische motor langs de rivier. 
Laden ook met bossen tegelijk
Zaagfabriek modern
Erik van Zwam, chef economie redactie, Trouw.
Pine shovel logging south east; dit is de rooiwijze, zoals in het artikel van Van Zwan wordt besproken.
Behalve dennen staan er nu ook veel espen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten