Dit gedicht heeft eigenlijk alleen een nummer, XCVIII, met als ondertitel A Orillas del Duero, Aan de Oevers van de Duero. Ik heb voor mijn poging tot vertaling gebruik gemaakt van deze Engelse Vertaling Machado, van Armand Baker. Dit ter ondersteuning van de vertaling uit het Spaans, niet om uit het Engels te vertalen.
Het was uitdrukkelijk niet mijn bedoeling literair Nederlands te schrijven, alleen de Spaanse zinsconstructies/woorden inzichtelijk te maken.
XCVIII A ORILLAS DEL DUERO
Aan de Oevers van de Duero
Mediaba el mes de julio. Era un hermoso día.
Het was midden in de maand juli. Het was een prachtige dag.
Yo,
solo, por las quiebras del pedregal subía,
Ik was alleen, ik klom door de afbrokkelingen van het stenig terrein
buscando los recodos de sombra, lentamente.
En zocht naar hoekjes schaduw, langzaam.
A trechos me paraba para enjugar mi frente
Af en toe stopte ik om mijn
voorhoofd af te vegen
y dar algún respiro al pecho jadeante;
en een enkele zucht te slaken voor mijn hijgende borst
o bien, ahincando el paso, el cuerpo hacia adelante
ofwel , kijkend naar mijn voetstappen, mijn lichaam gebogen
y hacia la mano diestra vencido y apoyado en un
bastón,
en terwijl ik mijn rechterhand overgaf en liet ondersteunen,
a guisa de pastoril cayado,
door een stok, als een herdersstaf,
trepaba por los cerros que habitan las rapaces
klauterde ik door de heuvels waar de roofvogels
aves de altura, hollando las hierbas montaraces
op grote hoogte leven, en ik betrad de bergkruiden
de olor—romero, tomillo, salvia, espliego—.
vol sterke geur, - rozemarijn, tijm, salie, lavendel.
Sobre los agrios campos caía un sol de fuego.
Over de norse velden viel een felle zon neer.
Un buitre de anchas alas con majestuoso vuelo
Een gier met brede vleugels in een majestueuze vlucht
cruzaba
solitario el puro azul del cielo.
doorkruiste eenzaam het pure blauw van de hemel.
Yo divisaba, lejos, un monte alto y agudo,
Ik ontwaarde ver weg een hoge en puntige
berg
y una redonda loma cual recamado escudo,
en een ronde heuvel als een in reliëf geborduurd schild
y cárdenos alcores sobre a parda tierra
en paarse heuvels boven de grauwe aarde
—harapos esparcidos de un viejo arnés de guerra—,
- verspreid
als de flarden van een oud (oorlogs)harnas –
las serrezuelas calvas por donde tuerce el Duero
de kale heuvels waardoorheen de Duero afbuigt
para formar la corva ballesta de un arquero
om de curve van een kruisboog van een schutter te maken
en torno a Soria. —Soria es una barbacana
rondom Soria. - Soria is een vrijstaande fortificatie
hacia
Aragón, que tiene la torre castellana—.
tegen Aragón, met de Castelliaanse toren erin.
Veía el horizonte cerrado por colinas
Ik zag de horizon omsloten door donkere heuvels
oscuras, coronadas de robles y de encinas;
gekroond met eiken en steeneiken;
desnudos peñascales, algún humilde prado
naakte steile rotsen, het een of ander nederige weilandje
donde el merino pace y el toro arrodillado
waar het merinoschaap graast en de stier op het gras
sobre la hierba, rumia; las márgenes del río
ligt te herkauwen; de oevers van de rivier
lucir
us verdes álamos al claro sol de estío,
zijn groene populieren verlichten in de heldere zomerzon
y, silenciosamente, lejanos pasajeros,
en stil, voorbijgangers ver weg,
¡tan diminutos! —carros, jinetes y arrieros—,
zo nietig! - karren, ruiters en ezeldrijvers –
cruzar el largo puente, y bajo las arcadas
de grote brug overgaan, en onder de bogen
de
piedra ensombrecerse las aguas plateadas
van steen de zilverkleurige wateren
del
Duero. `
van de Duero
El Duero cruza el
corazón de roble
De Duero doorkruist het eiken hart
de Iberia y de Castilla.
van Iberië en van Castilië.
¡Oh, tierra triste y noble,
Oh, triest en edel land
la de
los altos llanos y yermos y roquedas,
land van hoogvlakten, woest en rotsig
de
campos sin arados, regatos ni arboledas;
van velden zonder ploegen, stroompjes noch geboomte;
decrépitas
ciudades, caminos sin mesones,
bouwvallige steden, wegen zonder herbergen
y atónitos palurdos sin danzas ni canciones
en verstomde pummels zonder dans of gezang
que
aún van, abandonando el mortecino hogar,
die toch reizen, de uitgebluste haard verlaten
como tus largos ríos, Castilla hacia la mar!
zoals jouw grote rivieren, Castilië, richting de zee!
Castilla miserable, ayer dominadora,
Miserabel Castilië, gisteren dominant
envuelta
en sus andrajos desprecia cuanto ignora.
omhuld in uw geminachte vodden alles wat je niet begrijpt
¿Espera, duerme o sueña? ¿La sangre derramada
Wacht ze, slaapt of droomt ze? Herinnert ze zich het
bloed
recuerda, cuando tuvo la fiebre de la espada?
dat vergoten werd toen ze koortsig was door het
zwaard?
Todo se mueve, fluye, discurre, corre o gira;
Alles beweegt, stroomt, vloeit, rent of buigt
cambian la mar y el monte y el ojo que los mira.
de zee en de berg en het oog dat hen gadeslaat, veranderen.
¿Pasó? Sobre sus campos aún el frantasma yerra
Is het voorbij? Boven haar velden zwerft toch de geest
de un pueblo que ponía a Dios sobre la guerra.
van een volk dat God boven de oorlog stelde.
La
madre en otro tiempo fecunda en capitanes,
Zij die in een andere tijd moeder was van kapiteins
madrastra
es hoy apenas de humildes ganapanes.
Is nu stiefmoeder van ondergeschikte knechten.
Castilla no es aquélla tan generosa un día,
Castilië is niet langer meer die vrijgevige
cuando
Myo Cid Rodrigo el de Vivar volvía,
toen El Cid, (of) Rodrigo de Vivar terugkeerde
ufano
de su nueva fortuna y su opulencia,
trots om in haar nieuwe fortuin en haar rijkdom,
a
regalar a Alfonso los huertos de Valencia;
de moestuinen van Valencia te schenken aan Alfonso;
o
que, tras la aventura que acreditó sus bríos,
of dat, na het avontuur dat bijdroeg aan haar geestkracht
pedía
la conquista de los inmensos ríos
de reusachtige indiaanse rivieren wilde veroveren
indianos
a la corte, la madre de soldados,
voor het hof, moeder van
soldaten,
guerreros
y adalides que han de tornar, cargados
van krijgers en aanvoerders die moeten terugkeren beladen
de
plata y oro, a España, en regios galeones,
met zilver en goud, naar Spanje, in vorstelijke galjoenen
para
la presa cuervos, para la lid leones.
raven voor de prooi, leeuwen in de strijd.
Filósofos
nutridos de sopa de convento
Filosofen die gevoed worden met simpele kost
contemplan
impasibles el amplio firmamento;
Beschouwen onaangedaan het wijde firmament
y si
les llega en sueños, como un rumor distante,
en als hen toekomt in dromen, als een ver verwijderd gerucht
clamor
de mercaderes de muelles de Levante,
het geschreeuw van kooplui van de kades van de Levant
no
acudirán siquiera a preguntar ¿qué pasa?
zullen zij zelfs niet toesnellen om te vragen: wat is er?
Y ya
la guerra ha abierto las puertas de su casa.
En nu heeft de oorlog de deuren van haar huis al geopend
Castilla
miserable, ayer dominadora,
Miserabel Castilië, gisteren nog dominant
envuelta en sus harapos desprecia cuanto ignora.
in geminachte kleren gewikkeld, alles wat zij niet begrijpt
El sol va declinando. De la ciudad lejana
De zon gaat haast onder. Van uit de
verre stad
me
llega un armonioso tañido de campana —
hoor ik een harmonieus plattelandsklokje luiden
- ya
irán a su rosario las enlutadas viejas—.
- oude vrouwen in
de rouw gaan naar hun rozenhoedje -.
De entre
las peñas salen dos lindas comadrejas;
Van tussen de rotsen komen twee leuke wezels tevoorschijn
me
miran y se alejan, huyendo, y aparecen
ze kijken me aan en gaan weg als ze me zien, en komen
de nuevo, ¡tan curiosas!... Los campos se
oscurecen.
opnieuw te voorschijn. Zo gek. De velden worden donker
Hacia el
camino blanco está el mesón abierto
Daar op de witte weg is een herberg open
al campo ensombrecido y al pedregal desierto.
voor het donkere veld en het land vol
stenen.
y hacia la mano diestra vencido y apoyado
en terwijl ik mijn rechterhand overgaf en liet ondersteunen
en un bastón, a guisa de pastoril cayado,
door een stok, als een herdersstaf.....
Antonio Machado, 1875-1939.
El Duero
Campo de Castilla
Un buitre
un buitre de anchas alas.... (een gier met brede vleugels)
Hier het gedicht voorgelezen door een Spanjaard.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten