dinsdag 16 december 2014

Pension Waldidylle, het noorden van Duitsland herontdekt; Gerrit Jan Zwier, 2014.

Boekomslag
Dit is het boek,
Gerrit Jan Zwier


en dit is de schrijver
Pension Waldydille in Gohrisch
Dit is het pension uit de titel.
Het is een reisboek, Zwier doet hier om te beginnen de Duitse Waddeneilanden aan. Hij geeft van elk eiland de karakteristieke sfeer aan. 
Hieronder wat kaartjes om de plaats te bepalen, en de namen van de eilanden.


Vervolgens reist hij naar Hiddensee en naar Rügen, waar hij de Königsstuhl bezoekt. Over dat stukje kan ik meepraten, daar ben ik zelf geweest. Het valt me op dat hij de plek alleen bezoekt via de 'bovenweg' , dus daar waar je een kaartje moet kopen om dit natuurverschijnsel te zien.
De officiële toegang, zoals Zwier die beschrijft.
Maar zó zagen wij hem, gewoon, via de onderkant, wandelend van zuid naar noord. De hele weg door heb je de prachtigste uitzichten op de Kreidefelsen.
 
En zo ziet de schilder Friedrichs de krijtrotsen.
Kaart Duitsland met de deelstaten.
Na de eilanden in de Noordzee en enkele uit de Oostzee vertelt Zwier verder over de Harz. Twee kunstenaars krijgen daar zijn aandacht: Heinrich Heine, en Carl David Friedrichs, de schilder.
Heinrich Heine
Caspar David Friedrichs.
Bij Ilsenburg wandelt hij met zijn metgezel Blom de Heinrich Heine Wanderweg. Heine leefde van 1797 tot 1856. Hij was van de Romantische School, maar ook een sociaal-criticus. Hij maakte zich daarmee niet erg geliefd.
 
Ein Kluger bemerkt alles. Ein Dummer macht über alles eine Bemerkung. 
 
Een paar leuke voorbeelden van zijn scherpte. Ik moest maar eens wat meer van hem lezen, bijvoorbeeld Die Harzreise.
Ik citeer hier Wikipedia over Heine:
 
Beroemd is zijn uitspraak "wo man Bücher verbrennt, verbrennt man auch am Ende Menschen" ("waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen"]) die als een profetische vooruitblik geldt voor wat er later in het 'Derde Rijk' van Hitler zou plaatsvinden.
 
Maar het allermooiste vind ik wel dit citaat: 
 
Ärgert dich dein Auge, so reiß es aus, ärgert dich deine Hand, so hau sie ab, ärgert dich deine Zunge, so schneide sie ab, und ärgert dich deine Vernunft, so werde katholisch.
 
Zwier vertelt op zijn reis - het zijn verschillende reizen, de een vindt in de winter plaats, de andere in de zomer - niet alleen wat hij ziet, ook wat de geschiedenis heeft achtergelaten. Zo heeft hij aandacht voor de vroegere heksenprocessen, en voor de nazitijd.

Fehrmarn
Hij vertelt, dat Sleeswijk-Holstein altijd gold als een conservatief bolwerk. Uit deze streek  komt Reinhard Heydrich, oftewel Hitlers Beul, zoals ook de biografie heet die Robert Gerwarth aan hem wijdde. Sinds Zwier dat boek las, associeert hij Fehmarn  vooral met hakenkruisen en bruinhemden.
 
Speciale aandacht krijgt ook Pastoor Kneipp, niet bij de eilanden, maar in het Teutoburger Woud
Kneipp kennen wij ook, van onze vakantie in Brilon. Alles wat Zwier noemt, de Tretbecken, het stromende water, de blote voeten-paden, hebben wij gezien en ervan genoten.
 
Tretbecken
Lekkere olietjes
Armbecken
Standbeeld voor die man!
Würzburg en Bamberg zijn de plaatsen waar Zwier terugblikt op het verschrikkelijke verleden met heksenprocessen. In de periode tussen 1626 en 1631 zijn daar 600 mensen ter dood gebracht. Er waren daar met name twee bisschoppen die vastbesloten waren in de tijd der Contrareformatie weer een flink streng katholicisme in te voeren. Het waren Johann Georg II Fuchs von Dornheim in Bamberg, en Philipp Adolph von Ehrenburg in Würzberg. 80% van de doden waren vrouwen.
Pas in de laatste hoofdstukken komt Zwier terecht in het pension van de titel. Het moet daar geweldig mooi zijn, zie de plaatjes:

Gohrisch, hier is pension Waldidylle
Harz, Duitsland
Maar ik vergeet nog het plaatsje Monschau te noemen, vlak over de grens, en super-toeristisch. Toch wel leuk om te zien hoe middeleeuws-mooi het is.   
 
Monschau
 Ik besluit met een paar foto's van schilderijen van Friedrichs. Zwier is gek van hem, en dat brengt hij helemaal op mij over. Friedrichs is te zien in Berlijn, en in Dresden, in het Albertinum, het naar Albert van Saksen vernoemde museum.
Op DEZE SITE staat een lijst met Friedrichs werken, en de plaats waar ze te zien zijn.  
Eismeer, Friedrichs. 
Der Mönk an de Grote See 
Two men by the sea 

De Wanderer über dem Nebelmeer 
Landscape with grave, coffin andowl
Krähen auf eiem Baum
 
Uil op een kale boom, Friedrichs
En als aller-allerlaatste een wervend filmpje over de schoonheid van Saksen.
 
 
 
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten