Hoes
Na Goethes Faust (zie HIER DE LINK NAAR MIJN BLOG) kreeg ik nu de kans om de Faust te zien van Alexander Sukorov, een Russische filmer. (De dialoog is overigens in het Duits).
Het was een soort cultuurschok om naar deze film te kijken. Zou het waar zijn, dat dit een typisch Russische manier van filmen is? Hallucinatorisch is het beste woord om de film mee te omschrijven. Interessant is dat Poetin voorzag in de fondsen ervoor; de film zou een middel zijn om de Russsische met de Europese cultuur te integreren.
Sukorovs Faust maakt deel uit van een tetralogie; alle vier de films hieruit behandelen het thema macht, in het bijzonder 'the corrupting effects of power'. Het gaat om de films Moloch van 1999, over Adolf Hitler; Taurus uit 2001 over Vladimir Lenin, en The Sun uit 2005 over Hirohitho. Faust is dus de enige niet-historische figuur. Sukorov maakte gebruik van de Faust-legende, van de literaire bewerking door Goethe, en door die van Thomas Mann.
Faust streven is de mens te begrijpen. Dit gaat soms heel letterlijk, bijvoorbeeld aan het begin van de film, doordat hij bij een autopsie de ziel van de mens zoekt in zijn ingewanden.
In zijn geest is hij ook maar bezig met het begin van het Johannes-evangelie: In den beginne was het Woord. Als hij kennis heeft gemaakt met Mauritius, letterlijk de donkere, Mephistoles dus, verbetert Mauritius hem: in den beginne was de daad.
Deze Mauritius is een geldlener, iemand met een amorf lichaam, en een onvolgroeide penis onderaan zijn rug, in plaats van een staart. Als Faust zegt dat hij niet naast de kerk mag poepen, zegt hij: inderdaad, dat is waar ook, ik moet het erin doen.
Deze, en andere vreemde figuren, maken de film hallucinatorisch. Hij speelt zich af in een Bruegeliaans, middeleeuws decor, met veel dieren (een ooievaar stapt rond) en allerlei vreemde types. Er wordt veel gevochten, de lichamen zijn haast opgepropt tegen elkaar, of tussen de wielen van allerlei karren. De opnames zijn in sepia, en de camera verwringt de figuren soms. Dwars door die beelden heen klinkt Strauss-muziek, alsof het hemelse zich mengt met het aardse. De film is opgenomen in voornamelijk Tjechië en IJsland.
Ik herkende bepaalde motieven uit Goethe: de assistent van Faust, Wagner; diens vinding van de homunculus, een soort zelfgemaakte mens; Goethes Faust is met de vertaling van het Johannes-evangelie bezig; het pact met de duivel wordt met bloed getekend; de niet bedoelde moord op de broer van Greetje, Valentin, en de dood van Greetjes moeder door een teveel aan slaapmiddel.
Het allermooiste is de laatste helft van de film. Faust en Mauritius zijn dan alleen in een prachtig landschap, dat is dat van IJsland. Je ziet een geiser in een gat onder water borrelen.
Faust verdraagt het gepraat van Mauritius niet langer, en begraaft hem levend onder stenen. Hij blijft achter in de hel van eenzaamheid, die het schitterende landschap is.
De bekering en redding van Greetje ontbreken in de film.
Isolda Dychauk als Greetje
De homunculus
De hel van eenzaamheid waarin Faust achterblijft.
Johannes Zeiber als Faust
Anton Adasinski als geldschieter Mauritius. Een monster onder zijn kleren.
Greetje in close up
De twee opponenten.
Een van de vreemde figuren die ronddwalen in de film.
Geweldig gat in het water, IJsland.
Sukorov met Gouden Leeuw
Trailer.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten