Hoes
De serie is pas uitgezonden, en ook wij hebben ernaar gekeken.
Hij is uitgekomen in Duitsland, ik geloof met het doel de jeugd te laten weten 'hoe het was' in de oorlog, nu er nog mensen leven die het kunnen navertellen. (Vandaar misschien ook die titel?)Ik ga niet vertellen dat het om vijf jonge mensen gaat, die elkaar beloven elkaar na de oorlog terug te zullen zien. Van dat verhaallijntje om de geschiedenis aan op te hangen weet iedereen.
De vijf jonge mensen vóór (nou ja, het was 1941, de Duitse inval in Polen was al geweest) de oorlog.
Ik denk wel na over de indruk die de film heeft nagelaten bij de mensen in de verschillende landen, en ook bij mij.
Over het algemeen waren de kritieken zeer lovend. De film heeft dan ook een lieve duit gekost, en vooral de oorlogsscènes aan het oostfront zijn heel levensecht uitgebeeld.
Beelden van het oostfront
Laat ik ook meteen erkennen dat ik het middelste deel niet gezien heb; dat wás juist dat stuk oorlogsgeweld. Ik heb de eerste en de laatste twee delen gezien. Ik vond dat trouwens al bloederig genoeg.Ik heb intussen ook wel genoeg oorlogsboeken gelezen, en -documentaires gezien. En natuurlijk een aantal speelfilms, als The longest Day, Saving Private Ryan, en Band of Brothers.
Bij mij overheerste bij deze serie het gevoel van 'Gesunkenes Kulturgut': een geschiedenis wordt steeds hertaald, veranderd, doordat het zich steeds richt tot een groter publiek. Met die gang 'omlaag' wordt het verhaal steeds simplistischer, clichématiger. Zo gaat het van de 'elite' naar 'het gewone volk'. Dat gebeurde bijvoorbeeld ook bij de ridderromans, en zo ging het volgens mij ook met deze geschiedenis.
De werkelijke geschiedenis is uiterst gecompliceerd, en wordt voortdurend herschreven, aangevuld, gedifferentieerd. Hoe meer we weten, en hoe tegenstrijdig de feiten, foto's of berichten soms ook mogen zijn, hoe zorgvuldiger en voorzichtiger we worden in ons oordeel.
Maar als dit verhaal geschreven is om de jeugd te laten zien 'hoe het was' dan ben ik toch bang dat er heel veel dingen verkeerd overkomen.
Ik baseer me daarvoor onder andere op DEZE HISTORISCHE KRITIEK. Er valt in te lezen, hoe onterecht de voorstelling van zaken is, bijvoorbeeld in het geval van de Polen, die voorgesteld worden als alléén maar antisemitisch. Een vooroordeel dat ik zelf ook had, en dat ik o.a. baseerde op het ooit door mij gelezen boek Buren, van Jan Gross. Hoe wáár dat stuk geschiedenis ook is, in deze RECENSIE VAN TROUW valt te lezen dat de Polen óók worstelen met dat stuk verleden, maar zich niet hoeven te schamen. Zie ook de eerdergenoemde historische kritiek, waarin vermeld wordt hoeveel Joden er dankzij de Polen gered zijn.
Het herhaald elkaar weer treffen van de vijf jongelui tijdens de oorlog noemt Roger Moorhouse verder zeer onwaarschijnlijk - denk aan de schaal waarop de oorlog plaats vond! De figuur van Gretha noemt hij clichématig.
Ik zelf kreeg het gevoel dat er van alles in de film gestopt moest worden; er wordt naar een grote gemene deler gezocht, zoiets.
Ik vond verder opvallend dat de VPRO - die de serie uitbracht - het vooral over wintervermaak had, terwijl de filmreeks in Duitsland een opvoedende taak heette te vervullen. De Duitsers waren over het algemeen zeer tevreden met de serie, terwijl er in Polen daarentegen weer veel discussie over is ontstaan, zie hierboven.
Moorhouse vraagt zich tenslotte af, waarom de Sovjetlegers zo gunstig worden afgeschilderd. De bijna-verkrachting van Charly aan het eind van de oorlog was in werkelijkheid wel even anders gelopen dan hier: ze was meerdere keren verkracht, en zonder pardon neergeschoten - in plaats van gered door een vrouwelijke officier!
Charlotte
Trailer
Geen opmerkingen:
Een reactie posten