Reinbert de Leeuw - Der nächtliche Wanderer

Der nächtliche Wanderer

Hu! der Kauz! wie er heult,
Wie sein Furchtgeschrei krächt.
Erwürgen - ha! du hungerst nach erwürgtem Aas,
Du naher Würger, komme, komme.

Sieh! er lauscht, schnaubend Tod -
Ringsum schnarchet der Hauf,
Des Mordes Hauf, er hörts, er hörts, im Traume hört' ers,
Ich irre, Würger, schlafe, schlafe.

Bericht uit de Trouw van vandaag: Reinbert de Leeuw heeft sinds 40 jaar weer een stuk gecomponeerd, getiteld Der nächtliche Wanderer, naar het boven geciteerde gedicht van Friedrich Hölderlin. Ik houd van Reinbert de Leeuw, Ton en ik zijn een paar keer stil geweest bij zijn directie tijdens de Zaterdagmatinee. De eerste keer was vlak na de dood van Ligeti, in of na  2006 dus. De Leeuw keerde zich na afloop van de uitvoering - ik weet helaas niet meer van welk stuk - naar de zaal, en liet zwijgend de (grote) partituur zien van de hand van Ligeti. Dat was een indrukwekkend moment. Hier een video van Reinbert de Leeuw over Ligeti Bij een andere gelegenheid, in 2012, dirigeerde hij een stuk van Anton Webern; de zaal hield de adem in, en na afloop zei De Leeuw tegen ons, het publiek: 'Dit was zo bijzonder, en het wordt zo weinig gehoord, dat u het er vast mee eens bent dat we het nóg eens spelen....' Hij zei het zo aardig! En natuurlijk reageerde de zaal enthousiast! Ja, De Leeuws manier van dirigeren laat je de muziek fris en zuiver horen, volkomen nieuw. Wat maakt zoiets me blij! Hier een deel van de stukken van Webern, door een ander gedirigeerd. Ik vind het nog altijd mooi, maar het beste is het wel, het stuk in de concertzaal te ondergaan. Nu heeft Reinbert de Leeuw dus Der nächtliche Wanderer van Hölderlin gebruikt voor een compositie. Op 1 februari 2014 wordt het uitgevoerd in de Matinee. Ik ga er niet heen, maar heb het wel in mijn agenda genoteerd, ik ga het op de radio beluisteren. Ik hoop erop terug te komen. Dan komt ook Hölderlin zelf uitgebreider aan de orde. Ik wist overigens niet dat de volgende tekst ook van Hölderlin was: Doch uns ist gegeben, Auf keiner Stätte zu ruhn, Es schwinden, es fallen Die leidenden Menschen Blindlings von einer Stunde zur andern, Wie Wasser von Klippe Zu Klippe geworfen Jahr lang ins Ungewisse hinab.    Inderdaad: uit het Schicksallied, door Johannes Brahms op muziek gezet. Dit lied heeft ook een tijd lang een bijzondere betekenis gehad in mijn leven.

Herrewege dirigeert Brahms